Częstym problemem rodzica, który po rozwodzie opiekuje się małoletnim dzieckiem i je utrzymuje, a na rzecz którego to dziecka sąd zasądził alimenty od drugiego rodzica, jest fakt, że w miarę upływu czasu zasądzona kwota alimentów nie pozwala/nie jest wystarczająca do utrzymania dziecka. W takiej sytuacji, w przypadku zmiany okoliczności, istnieje możliwość wystąpienia przez takiego rodzica imieniem małoletniego dziecka z pozwem o podwyższenie należnych dziecku od drugiego rodzica alimentów.
Zgodnie z art. 135 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, każdy z rodziców zobowiązany jest do partycypacji w kosztach utrzymania i wychowania swoich dzieci. Obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka powstaje z chwilą urodzenia dziecka i nie jest zależny od tego, czy dziecko pozostaje w niedostatku czy też nie. Przesłanką powstania obowiązku alimentacyjnego rodzica względem dziecka jest niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymywania się. Obowiązek ten trwa zatem do chwili osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się.
Koszty utrzymania dziecka to koszty niezbędne do zaspokajania jego normalnych, bieżących potrzeb materialnych, tj. do zapewnienia mu wyżywienia, ubrania, mieszkania czy leczenia, a także koszty niezbędne do zaspokajania określonych potrzeb niematerialnych dziecka, takich jak potrzeby kulturalne czy religijne. Z kolei koszty wychowania dziecka stanowią koszty, które są niezbędne do zapewnienia dziecku prawidłowego rozwoju fizycznego i duchowego odpowiedniego do jego wieku i uzdolnień. Są to zatem koszty, które są niezbędne do zapewnienia dziecku m.in. odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień czy udziału w życiu religijnym.
Wysokość alimentów należnych dziecku od rodzica zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka, a także od możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica będącego osobą zobowiązaną do uiszczania alimentów. Istotne są tu możliwości zarobkowe, a nie faktycznie uzyskiwane dochody. Zasadą jest, że dzieci mają prawo do równej stopy życiowej co ich rodzice, nawet gdy żyją w rozłączeniu. W konsekwencji, rodzice powinni zapewnić dzieciom warunki materialne odpowiadające warunkom, w jakich sami żyją.
Dostarczanie przez zobowiązanego rodzica środków utrzymania lub wychowania (alimentów) przybrać może postać świadczeń pieniężnych lub następować może w naturze. W praktyce najczęściej przybiera ono formę świadczeń pieniężnych. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości albo w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. W takim wypadku świadczenie alimentacyjne drugiego zobowiązanego rodzica polega na pokrywaniu, odpowiednio w całości lub w części, kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego dziecka.
Zgodnie z art. 138 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków oznacza m.in. istotne zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga zmiany przez stosowne zwiększenie świadczeń alimentacyjnych. Chodzi tu o taką zmianę okoliczności, która pociąga za sobą istotne zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka i tym samym powoduje konieczność skorygowania zasądzonych przez sąd (albo ustalonych ugodą) alimentów. Jako przykładową zmianę tych okoliczności wskazać można: rozpoczęcie przez dziecko nauki w szkole, zapadnięcie przez dziecko na ciężką chorobę, powstanie niepełnosprawności u dziecka, czy nawet istotną zmianę siły nabywczej pieniądza (infację), które wiążą się ze zwiększeniem kosztów utrzymania dziecka.
W takiej sytuacji rodzic, który zajmuje się dzieckiem i na którego utrzymaniu pozostaje dziecko, może wystąpić imieniem małoletniego dziecka do właściwego sądu rodzinnego z pozwem o podwyższenie należnych dziecku od drugiego rodzica alimentów. Pozew taki, jako że składany jest imieniem osoby uprawnionej do alimentów, jest zwolniony od opłaty sądowej. Powództwo takie można wytoczyć przed sąd miejscowo właściwy dla miejsca zamieszkania dziecka.